کلام پژوهی
نقش مناسک و شریعت دینی در ایجاد معنویت
نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسندگان
1 دانشجوی دکتری کلام اسلامی دانشگاه قم
2 دانشیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
چکیده
پیدایش عرفانهای نوظهور در دنیای مدرن سبب شده است که اندیشمندان دینی نگاهی دوباره به میراث معنوی خویش داشته باشند. ایشان موظفند ضمن نقد عرفانهای نوظهور و بیان نقایص و انحرافات آن، به شکل ایجابی نیز معنویت اصیل دینی را ترویج کنند. نویسندة این سطور با شیوه تحلیلی توصیفی مبتنی بر مطالعات کتابخانهای در تلاش بوده تا با واکاوی مناسک مذهبی و رصدِ عناصر ومؤلفه های اصلی تأثیر گذار آنها در ایجاد معنویت، برتری مناسک شریعتی اسلام بر سایر مکاتب معنوی را به اثبات رساند. توجه به نیت، ریختمندی، زمانمندی، رمزوارگی، و... برخی از وجوه معنویت افراط و تفریط و... نسبت به مناسک سایر مکاتب و معنویت برآمده از آنها برتری دارد.
کلیدواژه‌ها
عنوان مقاله [English]
The Role of rituals and Religious Law in Developing Spirituality
نویسندگان [English]
- mahdi yarmohammadi 1
- mohammad jafari 2
1 دانشجوی دکتری کلام اسلامی دانشگاه قم
2 دانشیار موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره)
چکیده [English]
The rise of newly-emerging mysticisms in Modern World has led religious thinkers to re-examine their spiritual heritage. In addition to criticizing these new mysticisms and stating their weaknesses and deviations, they are bound to propagate the genuine religious spirituality in an affirmative manner. The author of these lines has tried to analyze religious rites and observe their elements and components that affect the development of spirituality through employing analytical-descriptive methods in desk research. By doing so, the superiority of Islamic religious rituals over other spiritual schools has been demonstrated. In terms of attending to intention, form, timeliness, obscurities, etc., and some dimensions of the spirituality of indulgence and restraint, Islamic religious rites surpass the rites of other schools and emanating spirituality of them.
کلیدواژه‌ها [English]
- Spirituality
- Religious Law
- rituals
- Obedience
- Newly-Emerging Mysticisms
- Ritual Practices
قرآن.
- ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۳۷۶). الامالی. تهران: کتابچی.
- ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۳۷۸). عیون اخبار الرضا(ع). (مهدی لاجوردی، محقق). تهران: جهان.
- ابن بابویه، محمد بن علی. (۱۴۱۳). من لایحضره الفقیه. (علی اکبر غفاری، مصحح). قم: انتشارات اسلامی.
- التفتازانی، أبوالوفا. (۱۴۰۷). عبادات الإسلام و حکمتها. منبر الاسلام، (3)، 27-31.
- امیری، یاور. (۱۳۸۰). چهل نامه عرفانی. قم: تشیع.
- بهاری، محمد. (۱۳۶۴). تذکره المتقین. تهران: نور فاطمه.
- جباری، محمد‌رضا. (۱۳۸۵). عرفان و عبادت در سیره پیامبر اعظم (ص). تاریخ اسلام در آینه پژوهش، (11)، 83-112.
- جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۷۶). اسرار عبادات. تهران: الزهرا.
- جوادی آملی، عبدالله. (۱۳۷۱). جرعه ای از بیکران زمزم. (علی حجتی کرمانی، مترجم). تهران: بعثه مقام معظم رهبری.
- حسینیان، حامد. (۱۳۹۳). شریعت رویا (بررسی و نقد اصول نظری اندیشه معنوی پائولو کوئلیو). قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
- خمینی، روح الله. (۱۳۷۸). سرالصلاه (معراج السالکین و صلاه العارفین). تهران: موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س).
- رازهای آیین آب و عبادت. (۱۳۸۹). اخبار ادیان، (29)، 18-18.
- رجبی، ابوذر. (۱۳۹۶). بررسی نقش شریعت در معنویت دینی از منظر ملاصدرا. اندیشه نوین دینی، (50)، 45-64.
- شجاعی، محمد صادق. (۱۳۸۳). توکل به خدا راهی به سوی حرمت خود و سلامت روان. قم: موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره).
- شریف الرضی، محمد بن حسین. (۱۴۱۴). نهج البلاغه. (صبحی صالح، محقق). قم: هجرت.
- شعیری، محمد بن محمد. (بی‌تا). جامع الأخبار. نجف اشرف: المطبعة الحیدریة.
- طباطبایی، محمد حسین. (۱۴۱۷). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: مکتبة النشر الاسلامی.
- علیپور، فاطمه. (۱۳۹۲). فلسفه عبادت انسان از منظر ابن سینا. حکمت سینوی، (49)، 1-23.
- فرقانی، قدرت‌الله. (۱۳۸۴). جایگاه زمان در عبادت. مربیان، (15)، 33-42.
- کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۴۰۷). الکافی. (علی اکبر غفاری، ویراستار). تهران - ایران: دار الکتب الاسلامیه.
- کوئلیو، پائولو. (۱۳۸۷). مکتوب. (آرش حجازی، مترجم). تهران: کاروان.
- کیانی، محمدحسین. (۱۳۹۱). بررسی افکار اوشو. در نگاهی متفاوت به اوشو. قم: صهبای یقین.
- لطیفی، محمود. (۱۳۸۳). عبادت برتر و اسرار آن. حکومت اسلامی، (32)، 157-176.
- مروتی، سهراب؛ و یعقوبی، مینا. (۱۳۹۲). بررسی تأثیر مناسک اسلامی بر فرایند معنویت یابی دینی. معرفت ادیان، (16)، 7-20.
- مصطفوی، حسن. (۱۳۶۸). التحقیق فی کلمات القرآن الکریم. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامى.
- مطهری، مرتضی. (۱۳۹۱). فلسفه ی عبادت. تماشاگه راز، (2)، 9-24.
- مطهری، مرتضی. (۱۳۷۸). یادداشت های استاد مطهری. تهران: صدرا.
- مفید، محمد بن محمد. (۱۴۱۳). الفصول المختاره. (علی میرشریف، مصحح). قم: کنگره شیخ مفید.
- موسوی خمینی، روح الله. ( بی تا0). اسرار نماز یا معراج السالکین و صلوه العارفین. قم: آزادی.
- یثربی، سید‌یحیی. (۱۳۸۴). جایگاه شریعت در قلمرو عرفان. کتاب نقد، (35)، 93-128.
)
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
شهریور 1401صفحه 7-28
- تاریخ دریافت: 20 خرداد 1401
- تاریخ بازنگری: 27 اردیبهشت 1401
- تاریخ پذیرش: 15 تیر 1401
- تاریخ اولین انتشار: 01 شهریور 1401