بازخوانی آموزه امامت در اندیشه ابن میثم بحرانی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته فلسفه و کلام دانشگاه قم،

2 دانشیار دانشکده فلسفه و کلام دانشگاه قم

10.22034/kalam.2023.45342.2235

چکیده

اندیشه امامت نقطه مرکزی تفکر شیعی است و اندیشمندان بسیاری در تکون این آموزه در ساختار علم کلام سعی فراوان نمودند. به عبارتی نظام سیاسی شیعه با محوریت امام شکل می­یابد. در عصرهای گذشته جریان رقیب سیاسی شیعه، بر محوریت خلافت اموی و عباسی پدید آمده و غالب شبهات نیز ناظر به این جریان بود. اما در جهان کنونی، جریان رقیب دیگری به نام دموکراسی پدیده آمده است که در کنار جریان­های دیگر، به تقابل با اندیشه امامت شیعه وارد شده است. از جمله کسانی که در تثبیت اندیشه امامت در علم کلام نقش به سزایی داشته است، ابن میثم بحرانی است. او به تبیین مسأله امامت، ضرورت وجود امام در جامعه، چگونگی نصب امام و صفات امام می­پردازد. ورود ابن میثم به این مسأله در علم کلام، بسیار بدیع و نوآورانه است؛ چرا که او سخن در باب امامت را بر پنج مسئله استوار نموده و هر یک از این مسائل پنج گانه را با کلمه­ای خاص همچون (ما، هل، لِم،کیف، مَن) تعبیر می­­کند و تفسیر صحیحی از نظام امامت شیعی را به جهان و جهانیان ارائه داده که شیوه رایج حکومت داری امروز، مبتنی بر دموکراسی دروغین و غیر واقعی بوده و دموکراسی واقعی که همان مردم سالاری دینی است تنها مدل نجات­بخش بشریت از گرفتاری­های امروزه است. از این جهت ضرورت دارد که اندیشه­های ابن میثم در مسأله مذکور مورد بازخوانی قرار گیرد. پژوهش حاضر به روش کتابخانه­ای اطلاعات را گردآوری و به صورت توصیفی-تحلیلی بررسی می­نماید.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Rereading the doctrine of Imamate in the thought of Ibn Maitham Albahrani

نویسندگان [English]

  • sajede alzahra mehri 1
  • marzieh sadeghi 2

1 -فارغ التحصیل کارشناسی ارشد رشته فلسفه و کلام دانشگاه قم،

2 Associate Professor, Faculty of Philosophy and Theology, University of Qom

چکیده [English]

: The idea of ​​Imamate is the central point of Shia thought and many thinkers tried a lot to establish this doctrine in the structure of theology. In other words, the Shiite political system is formed with the Imam as its center. In the past eras, Shi'a political rival flow emerged on the axis of Umayyad and Abbasid caliphate, and most of the doubts were related to this flow. But in today's world, there is another rival trend called the Phenomenal Democracy, which, along with other trends, has come into conflict with the idea of ​​the Shiite Imamate. Ibn Maitham Bahrani is among those who have a significant role in consolidating the idea of ​​Imamate in theology.He explains the issue of Imamate, the necessity of the presence of an Imam in society, how to install an Imam and the qualities of an Imam. Ibn Maytham's approach to this issue in the science of theology is very original and innovative; Because he bases his speech on Imamate on five issues and interprets each of these five issues with special words such as (ma, hil, lam, kiif, man) and he gives the world a correct interpretation of the Shia Imamate system. And Jahian presented that the common way of governing today is based on false and unreal democracy, and the real democracy is the same religious democracy that is accepted by the Shiite Imamate system, and it is the only model that can save humanity from today's troubles. For this reason, it is necessary to read his thoughts on the mentioned issue.The current research collects information using a library method and examines it in a descriptive-analytical way.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Imamate
  • Wilayat
  • Ibn Maitham Bahrani
  • Shia
  • infallibility
  • تاریخ دریافت: 17 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 17 تیر 1401
  • تاریخ اولین انتشار: 01 بهمن 1401