نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

• حسن صادقی

سطح چهار فقه و اصول حوزه علمیه قم، پژوهشگر- استاد سطح عالی حوزه

چکیده

قرآن کریم دارای معارف گسترده و فراوان در حوزه‌های گوناگون است و یکی از مهم‌ترین آنها حوزه قوانین و احکام است. روشن است که قوانین و احکام در هر مکتبی بر اساس مبانی خاص خودش است و طبیعتا آثار ویژه هم دارد. با توجه به ویژگی‌های قرآن کریم، قوانین و احکام قرآن بر اساس مبانی متعدد است که مهم‌ترین آنها مبانی کلامی است. حال سخن در این است که قوانین و احکام در قرآن کریم بر اساس کدام مبانی کلامی است؟ روشن است که پاسخ به این پرسش، تفاوت اصل و فرآیند و گستره قانون‌گذاری قرآن و تفاوتش با قانون‌گذاری و قوانین بشری و نیز آثار مترتب بر آن را روشن کرده و در نتیجه ابعاد و زوایای قوانین و احکام قرآن کریم در مقایسه با قوانین بشری را تبیین می‌کند. این مقاله که با روش تحلیلی توصیفی نگارش یافته، مهم‌ترین مبانی کلامی قانون‌گذاری در قرآن کریم را «مبنای هستی‌شناسی هدفمندی قوانین و لحاظ مصالح و مفاسد واقعی در آن»، «مبنای خداشناسی وضع قوانین از سوی خدای متعال» و «مبنای انسان‌شناسی وجود روح انسان» بیان نموده و در هر کدام از آنها آثار مترتب و شواهد قرآنی برای آنها ذکر کرده است.

کلیدواژه‌ها

• مبانی کلامی
• قانون‌گذاری
• قوانین
• احکام
• قوانین بشری

عنوان مقاله [English]

Analysis of the Most Significant Theological Foundations of Legislation in the Holy Quran

نویسنده [English]

• hasan sadeghi

The fourth level of jurisprudence and principles of the seminary of Qom, researcher-professor at the highest level of the seminary

چکیده [English]

The Holy Quran includes all-embracing and profuse knowledge in numerous fields, and one of the most important of them is the field of laws and rules. Obviously, each school of thought design and determine them through their principles and foundations, that consequently results in specific effects. According to the characteristics of the Holy Quran, the rules and laws of the Quran are based on several foundations, the most important of which are theological. Now the question is: which theological foundations are the laws and decrees in the Holy Quran based on? It is clear that the answer to this question will clarify the difference between the principle, process and scope of the legislation of the Quran and its difference with human laws, as well as the consequences thereof, and as a result, explain the dimensions and angles of the laws and decrees of the Holy Quran compared to human laws. This article, which was written with a descriptive analytical method, defines and states the most important theological bases of legislation in the Holy Quran as "the ontological basis of the purpose of laws and its consideration of the real interests and dishonesties", "the theological basis of the establishment of laws by the Almighty God" and "the anthropological basis of the existence of the human soul" and Quranic proofs for them are mentioned.

کلیدواژه‌ها [English]

• theological foundations
• legislation
• laws
• rules
• human laws