نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• قربانعلی کریم زاده قراملکی
• عبدالله حسینی اسکندیان

دانشجوی دکتری رشته کلام اسلامی دانشگاه تبریز

چکیده

امروزه ایده تولید علم دینی نه تنها در ایران و جهان اسلام، بلکه در جهان غرب ایده‌ای شناخته شده است. بحث «امکان علم دینی» سابقه‌ای بیش از دو قرن دارد؛ و ریشه‌هایش از آغاز شکل‌گیری بحث جدایی علم و دین و مواجهه و نزاع معارف بشری و معارف مسیحی در غرب رشد کرد؛ و ثمره‌اش به حاشیه رفتن دین به مدت یک قرن بود. این ایده، جنبش‌هایی را در جهان غرب و جهان اسلام در حوزه تولید علم ایجاد کرده است که این جنبش‌ها به‌طور عمده به سه دیدگاه تقسیم می‌شوند.گروهی در منابع تولید علم اصالت را به معارف نقلی، گروهی به معارف بشری و علوم تجربی داده‌اند؛ و گروه سوم هم دو دیدگاه را تائید کرده‌اند و راه کسب معارف را هم عقل و هم نقل دانسته‌اند. آیت الله جوادی آملی که از صاحبان اندیشه در این وادی است، دیدگاه سوم را معتبر می دانند و بر حجیت آن در آثار متعدد خود تأکید نموده اند. این مقاله با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مبانی، چیستی و امکان علم دینی از منظر آیت الله جوادی آملی به همراه تأملاتی در این باره می پردازد. طبق نگرش استاد، علم اگر علم باشد نه وهم و فرضیه محض، هرگز غیر اسلامی نمی‌شود؛ بنابراین تولید علم دینی نه‌تنها امری ممکن بلکه ضروری است.

کلیدواژه‌ها

• علم
• دین
• آیت الله جوادی آملی
• علم دینی
• علم اسلامی

عنوان مقاله [English]

Āyatụllah Jāvadi Amoli's Theory of Religious Science: Investigation on its Principles, Essence and Answers to Criticisms

نویسندگان [English]

• gorban ali karimzadeh gharamaleki
• Abdullah HosseiniEskandian

PhD student of Islamic Theology, Tabriz University

چکیده [English]

Today, the idea of expansioning of religious science is known not only in Iran and the Islamic world, but also in the Western philosophy. The "possibility of religious science" discussion has a history of more than two centuries; and its roots grew from the beginning of the discussion of the separation of science and religion and the confrontation between human science and Christian wisdom in the West, and the result was the marginalization of religion for a century. This ideaology has created sects in the Western and Islamic world in the field of science expansion, which are mainly divided into three standpoints. In the expansion of science, a group has given originality to naqli (narration) knowledge, a group to human knowledge (experimental sciences), and the third group has confirmed two standpoints and considered the way to acquire knowledge to be both intellect (áql) and narration (naql). Ayatollah Javadi Amoli, who is one of the sages in this field, considers the third standpoint valid and has emphasized its validity in his numerous books. This article investigates the principles, nature and possibility of religious science from the standpoint of Ayatollah Javadi Amoli with a descriptive-analytical method along with some criticisms on this. According to Ayatollah Javadi Amoli`s view, if science is science and not pure illusion and hypothesis, it will never become un-Islamic; therefore, the expansion of religious science is not only possible but also necessary.

کلیدواژه‌ها [English]

• Science
• religion
• Ayatollah Javadi Amoli
• Religious Science
• Islamic Science