بررسی مسئله تناسخ ملکوتی در نگاه علامه حسن زاده آملی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشگاه علوم پزشکی همدان

2 حوزه علمیه قم

10.22034/kalam.2023.45221.2242

چکیده

تناسخ از مسائلی است که مورد توجه ویژه متفکران مسلمان اعم ازفیلسوفان، متکلمان و عارفان بوده است. آنچه در آثار و نوشته های عارفان مسلمان دیده می شود، حکایت از آن دارد که «تناسخ» به معنی بازگشت نفس به بدن انسان و غیر آن محال است، و در این باره ادله مختلفی را ارائه داده اند. عارفان اسلامی بازگشت نفس به بدن برزخی در عالم دیگر را تحت عنوان تناسخ ملکوتی می پذیرند و بر اثبات آن دلایلی مطرح می کنند. مقاله حاضر نیز در صدد پژوهش در این مسئله است که ماهیت تناسخ ملکوتی، نزد علامه حسن زاده آملی چیست؟ در این پژوهش این نتایج بدست آمد: علامه حسن زاده آملی توانسته با برقراری بین علم و معرفت شهودی و با استمداد از مبانی فلسفی و عرفانی نظیر: بقای نفس، تجرد نفس، اتحاد علم وعمل با نفس و رابطه بدن و نفس؛ تناسخ ملکوتی و احدی سریانی را به خوبی تبیین نماید. بنابراین ماهیت تناسخ ملکوتی در نظر علامه حسن زاده آملی، معلول ملکات نفسانی و صورتهای مکسوبه یا مکتسبه اند. همچنین، ایشان بر پایه اقتدار نفس بر ایجاد بدن های مثالی که در عرفان از آن به ابدال یاد می شود به تناسخ ملکوتی احدی سریانی معتقد است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the issue of reincarnation in the eyes of Allameh Hassanzadeh Amoli

نویسندگان [English]

  • hossein zare 1
  • محمد حیدری 2
  • hossein samadi 2
  • علی احمدی 2

1 دانشگاه علوم پزشکی همدان

2 حوزه علمیه قم

چکیده [English]

Reincarnation is one of the issues that has received special attention from Muslim thinkers, including philosophers, theologians, and mystics. What can be seen in the works and writings of Muslim mystics indicates that "reincarnation" means the return of the soul to the human body and it is impossible otherwise, and they have presented various proofs in this regard. Islamic mystics accept the return of the soul to the barzakhi body in the other world under the title of reincarnation and put forward reasons to prove it. The present article also aims to research the issue of what is the nature of divine reincarnation according to Allameh Hassanzadeh Amoli? In this research, these results were obtained: Allameh Hassanzadeh Amoli was able to establish between science and intuitive knowledge and by relying on philosophical and mystical foundations such as: the survival of the soul, the isolation of the soul, the union of science and action with the soul, and the relationship between the body and the soul; Explain the reincarnation of Malkuti and Ahadi Syriani well. Therefore, according to Allameh Hassanzadeh Amoli, the nature of earthly reincarnation is the result of carnal possessions and acquired or acquired forms. Also, he believes in the royal reincarnation of Ahadi Syriani, based on the authority of the soul to create exemplary bodies, which is called Abdal in mysticism.

کلیدواژه‌ها [English]

  • "Reincarnation"
  • "Reincarnation of the Kingdom"
  • "Self"
  • "Exemplary Body"
  • "Hassanzadeh Amoli."
  • تاریخ دریافت: 14 بهمن 1402
  • تاریخ پذیرش: 15 اسفند 1402
  • تاریخ اولین انتشار: 15 اسفند 1402