نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

• مرتضی حسین زاده ¹
• نیره قربانی ²

¹ استادیار فلسفه دانشگاه زنجان

² دانش آموخته کلام اسلامی

چکیده

یکی از مباحث مهم کلامی، معاد جسمانی و مواقف بعد از قیامت است. یکی از مواقف قیامت، موقف صراط است. تبیین های متفاوتی از مواقف قیامت در بین متکلمان وجود دارد. موقف صراط موقفی است که در قیامت همه انسان­ها باید از آن عبور کرده تا به بهشت برسند. متکلمان اسلامی با مبانی خاص خود به تبیین این موقف پرداخته و برخی آن را مانند پل­های دنیایی تفسیر کرده و معتقدند بر روی جهنم پلی کشیده شده است که از شمشیر برنده­تر و از مو نازکتر است. ملاصدرا با اعتقاد به معاد جسمانی-روحانی به کمک مبانی فلسفی خود به تبیین موقف صراط پرداخته است. از نظر او صراطی که نفس در زندگی پس از مرگ با آن رو به رو می‌شود چیزی غیر از زندگی دنیوی او نیست و صراط اخروی نمودی از صراط دنیوی نفس می‌باشد. از نظر ملاصدرا صراط به صراط تکوینی و تشریعی تقسیم می­شود که صراط تکوینی شامل حرکت جوهری تمام موجودات طبیعی، نباتی و حیوانی می‌گردد، اما صراط تشریعی مختص انسان است. این صراط نیازمند دو بال نظر و عمل است و با وجود هر دوی آنها تکامل می‌یابد و کمال انسان نیز در گرو به کار بردن این دو بال خواهد بود.

کلیدواژه‌ها

• صراط
• معاد جسمانی
• ملاصدرا
• متکلمان

عنوان مقاله [English]

Explanation of Sarat's position based on Mulla Sadra's philosophical foundations ​

نویسندگان [English]

• morteza hoseinzadeh ¹
• nayyereh ghorbani ²

² دانش آموخته کلام اسلامی

چکیده [English]

One of the important theological topics is physical resurrection and attitudes after the resurrection. One of the positions of Qayamat is the position of Sarat. There are different explanations of the positions of the resurrection among theologians. The position of Sarat is the position that all humans must pass through in order to reach heaven. Islamic theologians have explained this position with their own principles, and some have interpreted it as worldly bridges and believe that there is a bridge over hell that is stronger than a sword and thinner than a hair. Believing in physical-spiritual resurrection, Mulla Sadra explained Sarat's position with the help of his philosophical foundations. According to him, the path that the soul faces in the life after death is nothing other than its worldly life, and the path of the hereafter is a manifestation of the worldly path of the soul. According to Mulla Sadra, the path is divided into developmental and legislative path, where the developmental path includes the essential movement of all natural, plant and animal beings, but the legislative path is specific to humans. This path requires two wings of opinion and action, and it evolves in spite of both of them, and human perfection depends on the use of these two wings.

کلیدواژه‌ها [English]

• Sarat
• Ma'ad al-Khatami
• Mulla Sadra
• Mutkalman